Αραβοκρατία (824 – 961 μ.Χ. )

Το 824 μ.Χ, οι Σαρακηνοί Άραβες, με αρχηγό τον Αμπού Χαφς, κατάφεραν να κατακτήσουν την Κρήτη καταστρέφοντας την πρωτεύουσα Γόρτυνα και χτίζοντας μια νέα στη θέση του σημερινού Ηρακλείου.. Η περίοδος της Αραβοκρατίας σημαδεύτηκε από συνεχείς πειρατικές επιδρομές και το νησί είχε μετατραπεί σε μεγάλο σκλαβοπάζαρο της Ανατολής. Η πόλη Κάντια, το σημερινό Ηράκλειο, οχυρώθηκε και περιστοιχίστηκε από βαθιά τάφρο (τη βάφτισαν El Khandak) για να αποτελέσει την πρωτεύουσα του ανεξάρτητου αραβικού κράτους της Κρήτης.

Ο ντόπιος χριστιανικός πληθυσμός εκδιώχτηκε αλλά εξακολούθησε να επιβιώνει, ειδικά στις περιοχές των βουνών. Παρ’ όλη την δύναμη του κατακτητή ο Κρητικός λαός δεν έχασε την παράδοση. Συμπεραίνουμε ότι ο πολιτισμός δεν επηρεάστηκε από τον Αραβικό κόσμο αφού ελάχιστες είναι οι αραβικές λέξεις που χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα. Από της ληστρικές επιδρομές οι Άραβες συγκέντρωσαν μεγάλο αριθμό αγαθών και δούλων, όπου στην πλατεία Ελ. Βενιζέλου υπήρχε διεθνές δουλεμπόριο.

Καθ' όλη τη διάρκεια της Αραβοκρατίας το Βυζάντιο προσπάθησε επανειλημμένως να ανακτήσει την Κρήτη, όπως το 826 μ.Χ, όταν ο στρατηγός Καρτερός κατάφερε να προκαλέσει σοβαρές απώλειες στους Άραβες. Ωστόσο η Αραβοκρατία κράτησε μέχρι το 961 μ.Χ. Το 961 μ.Χ. ο Νικηφόρος Φωκάς ξεκίνησε με πολυάριθμα στρατεύματα για την απελευθέρωση του νησιού. Η πολιορκία κράτησε 9 μήνες και ήταν πολύ σκληρή, ώσπου οι Βυζαντινοί έσκαψαν τούνελ κάτω από τα τείχη και τα ανατίναξαν. Το αποτέλεσμα ήταν να καταρρεύσουν δύο πύργοι και το μεσοπύργιό τους. Οι θησαυροί που υπήρχαν στάλθηκαν στο Βυζάντιο ενώ μερικοί υπάρχουν στο Αγ. Όρος.